Biuro rachunkowe dokonujące przelewów za klientów a obowiązki wobec GIIF

Biuro rachunkowe, które usługowo prowadzi księgi rachunkowe, ma dostęp do rachunków bankowych swoich klientów i w ich imieniu wprowadza przelewy bankowe. Czy w związku z tym ma obowiązek rejestracji i przekazywania do Głównego Inspektora Informacji Finansowej wszystkich wprowadzanych przelewów o wartości powyżej 15.000 euro?

NIE. Wprowadzanie przelewów bankowych nie oznacza, że biuro rachunkowe przeprowadza transakcje. Jednostką przeprowadzającą transakcję jest w tej sytuacji bank.

Podmioty wykonujące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych należą do tzw. instytucji obowiązanych, na których ciążą obowiązki określone w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2016 r. poz. 299 ze zm.), co wynika z art. 2 pkt 1 lit. o) tej ustawy. Ustawa nakłada na instytucje obowiązane przede wszystkim powinności w zakresie rejestracji i przekazywania informacji do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) na temat transakcji:

1) przeprowadzanej przez instytucję obowiązaną, której równowartość przekracza 15.000 euro (art. 8 ust. 1 wymienionej ustawy),

2) której okoliczności wskazują, że może ona mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu - bez względu na jej wartość i charakter; dotyczy to zarówno sytuacji, gdy transakcja taka jest przeprowadzana przez instytucję obowiązaną, jak i gdy wie ona lub przy zachowaniu należytej staranności powinna wiedzieć o takiej transakcji w związku z wykonaniem umowy z klientem (art. 8 ust. 3 i 3a powołanej ustawy) - nazywa się je transakcjami podejrzanymi.

Dla celów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przez transakcje należy rozumieć m.in. dokonywane we własnym, jak i w cudzym imieniu, na własny, jak i na cudzy rachunek wpłaty i wypłaty w formie gotówkowej lub bezgotówkowej (por. art. 2 pkt 2 tej ustawy). Z kolei przeprowadzanie transakcji to wykonanie zlecenia lub dyspozycji klienta przez instytucję obowiązaną (art. 2 pkt 1e ustawy).

Jak wynika z informacji zawartych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl) w dziale dotyczącym Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, instytucje obowiązane przeprowadzające transakcje to instytucje bezpośrednio je realizujące na podstawie zlecenia lub dyspozycji klienta. Są to najczęściej instytucje kredytowe i finansowe. Przelewy pomiędzy rachunkami wykonywane są przez banki, dlatego to na tych instytucjach ciąży obowiązek ich rejestracji. Zatem fakt, że biuro rachunkowe ma dostęp do rachunków bankowych swoich klientów i w ich imieniu wprowadza przelewy bankowe, nie powoduje, że jest ono instytucją przeprowadzającą transakcję w rozumieniu omawianej ustawy.

Stąd dokonywanie przez biuro rachunkowe przelewów bankowych w imieniu swoich klientów nie powoduje obowiązku rejestracji i przekazywania do GIIF informacji o przelewach przekraczających kwotę 15.000 euro. Zresztą warto przypomnieć, że podmioty usługowo prowadzące księgi rachunkowe są zwolnione z obowiązku rejestracji i przekazywania do GIIF przeprowadzanych transakcji, których równowartość przekracza 15.000 euro, do czasu wydania nowych przepisów wykonawczych do omawianej ustawy.

Ponieważ biura rachunkowe z założenia nie przeprowadzają transakcji, tylko je ewidencjonują, dotyczy ich głównie obowiązek rejestracji i przekazywania do GIIF transakcji podejrzanych (bez względu na ich wartość i charakter), o których wiedzą w związku z wykonaniem umowy o usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych.