A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 32 (895) z dnia 10.11.2015

Moment ujęcia przychodu ze świadczenia usług w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Niedawno rozpocząłem działalność gospodarczą. Z podatku dochodowego rozliczam się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Często zdarza się, że fakturę za wykonaną usługę wystawiam dopiero w miesiącu następnym (np. usługa w październiku, a faktura w listopadzie). Z jaką datą powinienem ująć przychód w podatkowej księdze?

Jeżeli w przedstawionej sytuacji przedsiębiorca wykonał usługę jednorazową przed dniem wystawienia faktury, to przychód powinien ująć w kolumnie 7 podatkowej księgi "Wartość sprzedanych towarów i usług" - pod datą wykonania tej usługi.

Natomiast w przypadku, gdy przedsiębiorca świadczy usługi ciągłe, to przychód z tego tytułu każdorazowo powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, określonego w umowie lub na fakturze (bez względu na datę wystawienia faktury).

Na gruncie przepisów o podatku dochodowym, przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej generalnie są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przy czym u podatników VAT przychód ustala się po pomniejszeniu go o należny podatek VAT (art. 14 ust. 1 ustawy o PDOF).

Zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 14 ust. 1c tej ustawy, za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (albo częściowego wykonania usługi), nie później niż dzień:

wystawienia faktury albo
uregulowania należności.

W konsekwencji przychód należny z działalności gospodarczej, co do zasady, powinien być rozpoznany w dniu wydania towaru, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (częściowego wykonania usługi). Jeżeli jednak data wystawienia faktury lub data otrzymania zapłaty jest wcześniejsza niż data wykonania usługi (wydania towarów), to wówczas najwcześniejsza z tych dat stanowi datę powstania przychodu podatkowego.

Przychód podatkowy powstaje zatem w dacie tego spośród zdarzeń wskazanych w powołanym przepisie art. 14 ust. 1c ustawy o PDOF, które wystąpi najwcześniej.

Trzeba przy tym pamiętać, że do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie zalicza się pobranych przedpłat (zaliczek) na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PDOF).

Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki od powyższych reguł (wskazane w art. 14 ust. 1e, 1h-1j ustawy o PDOF).

I tak, w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest świadczenie tzw. usług ciągłych, czyli określonych usług świadczonych przez pewien dłuższy czas, w trakcie którego dochodzi do periodycznych rozliczeń pomiędzy stronami umowy, ma zastosowanie art. 14 ust. 1e ustawy o PDOF. Przepis ten stanowi, że jeżeli strony ustaliły, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych - to za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze - jednak nie rzadziej niż raz w roku.

Zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu, moment powstania przychodu ze świadczenia usług zależy od tego, czy w świetle umowy zawartej z klientem jest to usługa jednorazowa, czy też usługa świadczona w sposób ciągły (cykliczny).

Jeżeli bowiem przedsiębiorca świadczy usługę jednorazową, to zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 14 ust. 1c ustawy o PDOF, przychód powstaje w dniu wykonania tej usługi, nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury bądź uregulowania należności przez klienta.

Oznacza to, że w przypadku wykonania usługi jednorazowej przed dniem wystawienia faktury, przedsiębiorca powinien ująć przychód w kolumnie 7 podatkowej księgi "Wartość sprzedanych towarów i usług" - pod datą wykonania tej usługi.

Wzór podatkowej księgi przychodów i rozchodów
dostępny jest w serwisie
www.druki.gofin.pl w dziale Podatki dochodowe

Przykład

W dniu 29 października 2015 r. pan Janusz wykonał na rzecz klienta usługę jednorazową.

W dniu 5 listopada 2015 r. pan Janusz wystawił fakturę za wykonaną usługę.

W tej sytuacji przychód z działalności gospodarczej powstał w dniu 29 października 2015 r. (tj. w dniu wykonania usługi).

Przychód ten powinien być ujęty w kolumnie 7 podatkowej księgi przychodów i rozchodów "Wartość sprzedanych towarów i usług" pod datą 29 października 2015 r.

Natomiast, jeżeli przedsiębiorca świadczy usługi ciągłe, to stosownie do art. 14 ust. 1e ustawy o PDOF, przychód z działalności gospodarczej każdorazowo powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, określonego w umowie lub na wystawionej fakturze (bez względu na datę wystawienia faktury oraz moment otrzymania zapłaty od klienta).

Przykład

Pan Paweł świadczy usługi transportowe polegające na rozwożeniu wyrobów piekarni do sklepów. Z umowy, którą pan Paweł zawarł z piekarnią wynika, że usługi są rozliczane w okresach miesięcznych. Zgodnie z tą umową, pan Paweł wystawia fakturę do 7-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonał dane usługi, zaś piekarnia zobowiązuje się do dokonania za nie zapłaty do 10-go dnia każdego miesiąca.

W październiku br. pan Paweł wykonał na rzecz piekarni usługi za łączną kwotę 14.500 zł (netto).

Na należność z tego tytułu pan Paweł wystawił fakturę z datą 5 listopada 2015 r.

Zapłata należności przez piekarnię wpłynęła na rachunek bankowy firmy pana Pawła w dniu 10 listopada 2015 r.

W takiej sytuacji pan Paweł uzyskał przychód z działalności gospodarczej w dniu 31 października 2015 r. i pod tą datą powinien ująć ten przychód w kolumnie 7 podatkowej księgi przychodów i rozchodów "Wartość sprzedanych towarów i usług".