Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 34 (933) z dnia 1.12.2016

Zakres stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości

Głównym udziałowcem naszej spółki jest obcokrajowiec (osoba fizyczna). Czy w związku z tym możemy na jego życzenie przyjąć do stosowania Międzynarodowe Standardy Rachunkowości zamiast przepisów ustawy o rachunkowości?

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 55 ust. 5 ustawy o rachunkowości, obowiązkowo przepisy MSR przy sporządzaniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych stosują:

• emitenci papierów wartościowych, o których mowa w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości oraz
   
• banki.

Natomiast na zasadzie dobrowolności, zgodnie z MSR mogą być sporządzane:

a) skonsolidowane sprawozdania finansowe:

• emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
   
• jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 55 ust. 6-7 ww. ustawy);

b) jednostkowe sprawozdania finansowe:

• emitentów papierów wartościowych dopuszczonych oraz emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 45 ust. 1a ww. ustawy),
   
• jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 45 ust. 1b ww. ustawy),
   
• oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli przedsiębiorca ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 45 ust. 1e ww. ustawy).

Decyzję w sprawie sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR w podmiotach wymienionych w art. 45 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości podejmuje organ zatwierdzający. Przyjęcie do stosowania MSR nie wyklucza konieczności stosowania w określonych obszarach ustawy o rachunkowości. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 3 ww. ustawy, jednostki stosujące MSR (MSSF) stosują przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie nieuregulowanym przez MSR.

Zwróćmy ponadto uwagę, że jednostki, które nie spełniają warunków określonych w ww. przepisach, nie mogą dowolnie stosować do sprawozdawczości finansowej innych przepisów niż przepisy ustawy o rachunkowości, w tym również MSR.

Zatem jedynie w sytuacji, gdyby pytająca jednostka była zaliczana do podmiotów, o których jest mowa w ww. przepisach, przyjęcie przez nią do stosowania MSR zamiast ustawy o rachunkowość należałoby uznać za dopuszczalne. W przeciwnym razie podjęcie takiej decyzji przez organ zatwierdzający jednostki nie jest możliwe.

Dodajmy, że w sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować Krajowe Standardy Rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki (inne niż zobowiązane ustawowo do stosowania MSR) mogą stosować MSR (por. art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości).

Tak więc również w odniesieniu do częściowego stosowania MSR pierwszeństwo mają regulacje krajowe. Rozwiązania określone w MSR mogą być stosowane (przez jednostki) jedynie w przypadku braku uregulowania danego zagadnienia zarówno w ustawie o rachunkowości, jak i w Krajowym Standardzie Rachunkowości.

Krajowe i Międzynarodowe Standardy Rachunkowości dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl  w dziale Rachunkowości

Warto zwrócić uwagę, że na podstawie art. 64 ust. 3 ustawy o rachunkowości, roczne sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z MSR podlegają obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta. W takim przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, że dana jednostka nie spełnia warunków zobowiązujących do przeprowadzenia takiego badania na podstawie art. 64 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.