Zaliczka na koszty badania sprawozdania finansowego

Sprawozdanie finansowe jednostki za 2015 r. będzie po raz pierwszy podlegało badaniu przez biegłego rewidenta. We wrześniu 2015 r. zawarła ona umowę z kancelarią biegłych rewidentów na przeprowadzenie tego badania oraz wpłaciła zaliczkę na poczet tego badania. Jakich zapisów należy w związku z tym dokonać w księgach rachunkowych?

Corocznemu obowiązkowemu badaniu przez uprawniony podmiot podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:

banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji,
spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji.

Jest też grupa tzw. pozostałych jednostek, których roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu, jeżeli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro (za 2014 r. limit ten wynosi 10.655.750 zł),

c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5.000.000 euro (za 2014 r. limit ten wynosi 21.311.500 zł).

Określa to art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Badaniu podlegają także sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie, sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR, roczne połączone sprawozdania finansowe funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami oraz roczne sprawozdania jednostkowe subfunduszy. Stanowi tak art. 64 ust. 3 i 4 ustawy o rachunkowości.

Jednostki, które dla celów podatkowych wybrały bilansową metodę ustalania różnic kursowych, również są obowiązane poddać swoje roczne sprawozdania finansowe badaniu przez biegłego rewidenta. Wynika to z art. 14b ust. 2 ustawy o pdof i art. 9b ustawy o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Trzeba dodać, że ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1033) rozszerzyła katalog jednostek, których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowemu corocznemu badaniu przez biegłego rewidenta, o krajowe instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego (nowy pkt 2b w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Znowelizowane przepisy ustawy o rachunkowości będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2016 r.

Z pytania wynika, że jednostka wpłaciła zaliczkę na badanie sprawozdania finansowego za 2015 r. Na podstawie wyciągu bankowego zaliczkę tę ujmuje się w księgach rachunkowych zapisem:

- Wn konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",

- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Z kolei fakturę zaliczkową otrzymaną w 2015 r. od podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych wprowadza się do ksiąg rachunkowych dokonując następujących zapisów:

a) wartość netto

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu

- Wn konto 22-2 "VAT naliczony i jego rozliczenie",

c) kwota wpłaconej zaliczki

- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami".

Na dzień bilansowy konto 30 będzie wykazywało saldo Wn, które podlega wykazaniu w aktywach bilansu (sporządzonego według wzoru określonego w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości) w pozycji B.I.5 "Zaliczki na dostawy".

Koszty badania rocznego sprawozdania finansowego przez uprawniony podmiot obciążają koszty działalności operacyjnej roku obrotowego, w którym badanie wykonano.

Po zakończeniu badania sprawozdania finansowego, a więc w 2016 r. jednostka otrzyma fakturę końcową za wykonaną usługę badania i na jej podstawie dokona rozliczenia salda konta 30. Polegać to będzie na odniesieniu wartości usługi, na którą składać się będzie wartość netto zaliczki zapłaconej w 2015 r. oraz pozostała część kosztów wynikająca z faktury końcowej wystawionej w 2016 r. w ciężar kosztów działalności operacyjnej zapisem:

- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Usługi obce) lub konto 55 "Koszty zarządu",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".