Zakup środka trwałego od osoby fizycznej na podstawie umowy kupna-sprzedaży

Na podstawie umowy kupna-sprzedaży kupiliśmy maszynę od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Maszyna ta będzie stanowiła środek trwały naszej firmy. Za pomocą jakiego dokumentu zaksięgować umowę w programie FK?

W sytuacji opisanej w pytaniu zakup środka trwałego od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej nastąpił na podstawie umowy kupna-sprzedaży, więc umowa ta stanowi dla jednostki dowód zakupu środka trwałego.

W świetle art. 20 ust. 2 ustawy o rachunkowości, podstawą zapisów w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej. Dowód księgowy powinien zawierać co najmniej dane określone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zatem umowa kupna-sprzedaży może stanowić dowód księgowy, jeżeli w swojej treści zawiera co najmniej następujące elementy:

określenie stron umowy (nazwę i adresy), czyli osób uczestniczących w operacji gospodarczej, której umowa dotyczy,
datę sporządzenia umowy oraz datę dokonania operacji gospodarczej, której dotyczy, z tym że, jeżeli daty te pokrywają się, to wystarczy podanie jednej daty,
opis przedmiotu operacji gospodarczej oraz jego wartość, jeżeli to możliwe określoną także w jednostkach naturalnych,
podpisy osób uprawnionych do prawidłowego dokumentowania operacji gospodarczych.

Ponadto umowa kupna-sprzedaży, jako dowód księgowy, powinna zostać oznaczona numerem lub innym oznaczeniem umożliwiającym powiązanie jej z zapisami księgowymi dokonanymi na podstawie tej umowy.

Dodatkowo, jeżeli jednostka przyjmie takie zasady, wprowadzenie środka trwałego do ewidencji bilansowej może nastąpić na podstawie dowodu "OT - Przyjęcie środka trwałego", wystawionego w oparciu o umowę kupna-sprzedaży.

Czy zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, dotyczący zakupu maszyny od osoby fizycznej, jest kosztem działalności operacyjnej naszej jednostki, czy powinien podwyższać wartość początkową maszyny? Podatek zapłaciliśmy przed przyjęciem tego składnika majątku do używania.

Podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacony przy zakupie maszyny (zakwalifikowanej do środków trwałych) jest związany bezpośrednio z nabyciem tego składnika majątku i będzie zwiększać jego wartość początkową. Podatku tego nie należy ujmować bezpośrednio w kosztach działalności operacyjnej jednostki. Będzie on zaliczony do kosztów, poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej maszyny.

Wartością początkową środka trwałego nabytego w drodze zakupu, jest jego cena nabycia, czyli kwota należna sprzedającemu bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, powiększona o koszty bezpośrednio związane z tym zakupem i przystosowaniem środka trwałego do stanu zdatnego do używania, poniesione przez jednostkę do dnia przyjęcia tego środka do używania. Cenę nabycia powiększają koszty transportu, załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, natomiast pomniejszają rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Na wartość początkową środka trwałego wpływa również koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu jego finansowania oraz związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu (por. art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości).

Na wartość początkową maszyny, stanowiącej środek trwały jednostki, składa się zatem cena jej zakupu powiększona o koszty związane z tym zakupem, w tym także poniesiony podatek od czynności cywilnoprawnych.

Ewidencja księgowa podatku od czynności cywilnoprawnych

1. PK - zarachowanie podatku od czynności cywilnoprawnych na zwiększenie wartości początkowej środka trwałego:

- Wn konto 01 "Środki trwałe",
- Ma konto 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne".

2. WB lub KW - wpłata podatku od czynności cywilnoprawnych:

- Wn konto 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne",
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący" (w przypadku zapłaty podatku przelewem)
lub 10 "Kasa" (w przypadku zapłaty podatku gotówką).