Koszty transportu środka trwałego a prawo do jednorazowego odpisu amortyzacyjnego

Spółka z o.o. zakupiła środek trwały. Ponieważ koszty transportu stanowiły istotne kwoty, powstała wątpliwość, czy poniesione wydatki powinny zwiększyć jego wartość początkową, a jeśli tak, to czy będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w ramach jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, ograniczonego limitem 100.000 zł. Jakie warunki muszą być spełnione, aby taki odpis był możliwy?

Jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w ramach limitu 100.000 zł dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego. W skład takiej wartości mogą wchodzić, obok ceny nabycia, m.in. koszty transportu. Możliwość zastosowania jednorazowego odpisu uzależniona jest jednak od spełnienia warunków określonych w art. 16k ust. 14-21 ustawy o PDOP.

Wartość początkowa jako podstawa dokonywania odpisów

Wartość początkową środka trwałego nabytego odpłatnie stanowi cena jego nabycia, przez którą zgodnie z art. 16g ust. 3 ustawy o PDOP, należy rozumieć - w skrócie - kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w szczególności m.in. o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze.

Nie ulega zatem wątpliwości, że koszty transportu, bez względu na ich wielkość - jako koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania - zwiększają jego wartość początkową.

Jednorazowy odpis amortyzacyjny w ramach limitu 100.000 zł

Co do zasady, jednorazowych odpisów amortyzacyjnych w ramach limitu 100.000 zł, dokonuje się od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 KŚT. Odpisów tych dokonuje się w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100.000 zł.

Kwota 100.000 zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów. Na podstawie art. 15 ust. 1zd ustawy o PDOP, podatnicy mogą bowiem zaliczać do kosztów podatkowych wpłaty do wysokości 100.000 zł, dokonane na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego, którego dostawa zostanie zrealizowana w następnych okresach sprawozdawczych (miesiącu, kwartale, roku).

Należy dodać, że prawo do takiej jednorazowej amortyzacji przysługuje, pod warunkiem że:

wartość początkowa jednego środka trwałego, nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł lub
łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej 10.000 zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza 3.500 zł.

Co istotne, jednorazowego odpisu amortyzacyjnego (po uwzględnieniu ewentualnej zaliczonej do kosztów wartości zaliczki) dokonuje się nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych. Pozostała część wartości początkowej środka trwałego, od której dokonano jednorazowego odpisu (niższego od wartości początkowej), podlega w latach następnych amortyzacji metodą degresywną lub metodą liniową.

Uwzględniając przytoczone regulacje można stwierdzić, że odpisów, w tym jednorazowych, ograniczonych limitem 100.000 zł, dokonuje się od wartości początkowej ustalonej w oparciu o cenę nabycia, a więc zawierającą m.in. koszty transportu. Środki trwałe objęte jednorazowym odpisem amortyzacyjnym muszą być fabrycznie nowe i sklasyfikowane w grupie 3-6 i 8 KŚT. Aby skorzystać z prawa do jednorazowego odpisu, podatnik musi zakupić w danym roku jeden lub więcej środków trwałych o wartości co najmniej 10.000 zł. Jeżeli nabywa co najmniej dwa środki trwałe, wartość początkowa każdego z nich musi przekraczać 3.500 zł.

Zaznaczmy, że przywołane zasady znajdują odpowiednie zastosowanie w odniesieniu do podatników PIT (por. art. 22g ust. 3, art. 22 ust. 1s oraz art. 22k ust. 14-21 ustawy o PDOF).