A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 9 (836) z dnia 20.03.2014

Błędnie ustalona wartość początkowa środka trwałego

W wyniku błędu do ewidencji wprowadziłam niewłaściwą (zawyżoną o kwotę VAT) wartość początkową nabytego środka trwałego. W związku z tym przez kilka miesięcy naliczałam zawyżoną amortyzację. Jak naprawić ten błąd? Czy konieczna jest korekta wstecz?

W celu naprawienia błędu jednostka musi dokonać zmiany wartości początkowej środka trwałego oraz ze skutkiem wstecznym skorygować amortyzację.

W przypadku zakupu środka trwałego, jego wartość początkową ustala się na podstawie ceny nabycia. Zgodnie z art. 22g ust. 3 ustawy o PDOF, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług. Wyjątek stanowi przypadek, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o VAT. Wówczas kwota takiego podatku zwiększa wartość początkową środka trwałego (wartości niematerialnej i prawnej).

Jeżeli zatem jednostka, o której mowa w pytaniu, nieprawidłowo wliczyła do ceny nabycia (tym samym do wartości początkowej) podlegający odliczeniu VAT naliczony, to konieczna jest korekta zmniejszająca wartość początkową tego środka trwałego oraz korekta odpisów amortyzacyjnych.

Korekty odpisów amortyzacyjnych należy dokonać ze skutkiem wstecznym. Jeżeli więc korekta dotyczy lat ubiegłych, należy skorygować złożone zeznania. Natomiast jeżeli korekta dotyczy okresu, za który nie złożono jeszcze zeznania, to może wystąpić konieczność korekty zaliczek na podatek dochodowy (o ile jednostka była zobowiązana do zapłaty zaliczek). W obydwu przypadkach mogą wystąpić odsetki od zaległości podatkowych, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów (nawet zapłacone) - por. art. 23 ust. 1 pkt 18 ustawy o PDOF.

Dla celów bilansowych należy odpowiednio uwzględnić art. 54 ustawy o rachunkowości. W myśl tego przepisu, jeżeli błąd ujawniono po sporządzeniu sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem i ma on istotny wpływ na to sprawozdanie, to należy dokonać zmiany takiego sprawozdania, informując o tym biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub badał. Jeżeli natomiast błąd ten nie kwalifikuje się do uznania za istotny, to odpowiednich korekt należy dokonać bieżąco w księgach rachunkowych roku, w którym błąd ujawniono.

W przypadku przedstawionym w pytaniu zakładając, że sprawozdanie finansowe zostało już sporządzone (za rok, w którym odpisy były ujmowane w kosztach w niewłaściwej wysokości), a błąd nie jest "istotny", odpowiednia korekta zmniejszająca wartość początkową środka trwałego wystąpi bieżąco, w księgach roku 2014, na koncie 01 "Środki trwałe" (strona Ma) w korespondencji z odpowiednim kontem (w zależności od pierwotnego księgowania), np. 30 (strona Wn) oraz koncie 40-0 "Amortyzacja" (strona Ma) w korespondencji z kontem 07 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych" (strona Wn).

Jeżeli błąd wykryto po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, wówczas wszelkie korekty (zarówno istotne, jak i nieistotne) są ujmowane w bieżącym roku.