A A A

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 1 (864) z dnia 1.01.2015

Przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności

Przy przekształceniu prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności ponieśliśmy opłaty. Czy opłaty takie zwiększą wartość początkową gruntu, czy może powinny być kosztem okresu?

Wszystkie wydatki z tytułu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności zwiększają wartość początkową gruntu. Zaliczenie takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów będzie możliwe dopiero na moment odpłatnego zbycia gruntu.

Dla celów podatku dochodowego przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności stanowi szczególny sposób nabycia gruntu. W związku z tym, opłaty za przekształcenie tego prawa należy uznać za poniesione w celu nabycia gruntu.

Oznacza to, że na wartość początkową gruntu będzie się składać dotychczasowa wartość prawa wieczystego użytkowania gruntu ustalona na podstawie ceny jego nabycia oraz koszty poniesione w związku z przekształceniem tego prawa.

Jak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PDOF, wydatki na nabycie gruntu (środka trwałego) nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, są one kosztem podatkowym dopiero w dacie odpłatnego zbycia tego składnika majątku.

A zatem opłata za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów w momencie jej poniesienia - lecz jako składowa wartości początkowej gruntu - kosztem takim będzie dopiero z chwilą jego sprzedaży.

Dodajmy, że grunty, podobnie jak prawo wieczystego użytkowania gruntów, nie podlegają amortyzacji (por. art. 22c pkt 1 ustawy o PDOF).

Nieco inaczej przebiega ustalenie wartości początkowej gruntu własnego dla celów bilansowych. Co do zasady, do czasu przekształcenia, prawo wieczystego użytkowania gruntu podlega bowiem bilansowej amortyzacji. Zatem wartość początkowa gruntu własnego może być ustalona jako suma ceny wykupu gruntu oraz nieumorzonej wartości prawa wieczystego użytkowania gruntu.

W ewidencji księgowej mogą wystąpić następujące zapisy:

• wartość opłaty za przekształcenie prawa we własność gruntu:

- Wn konto 01 "Środki trwałe" (w analityce: Grunty),
- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki";

• zwiększenie wartości początkowej gruntu o nieumorzoną
wartość prawa wieczystego użytkowania gruntu:

- Wn konto 01 "Środki trwałe" (w analityce: Grunty)
   - nieumorzona wartość prawa,
- Ma konto 01 "Środki trwałe" (w analityce: Prawo wieczystego
   użytkowania gruntu) - wartość początkowa ww. prawa,
- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych"
   - dotychczasowe umorzenie.

Jednocześnie z ewidencji pozabilansowej następuje wyksięgowanie wartości gruntu będącej dotychczas w użytkowaniu wieczystym, zapisem jednostronnym po stronie Ma konta 09 "Obce środki trwałe" (w analityce: Grunty w użytkowaniu wieczystym).

Ponieważ w przypadku gruntów nie następuje utrata ich wartości na skutek używania lub upływu czasu, grunty nie podlegają amortyzacji również dla celów bilansowych (bilansowo mogą być amortyzowane jedynie grunty służące wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - por. art. 31 ust. 2 ustawy o rachunkowości).

W sprawozdaniu finansowym grunty wykazuje się w aktywach bilansu jako rzeczowe aktywa trwałe w poz. A.II.1. lit. a) "Grunty" lub jako inwestycje długoterminowe w poz. A.IV.1 "Nieruchomości".