Zmiana waluty, w której wyrażone jest zobowiązanie z tytułu kredytu inwestycyjnego

Przewalutowanie kredytu polega na zmianie waluty, w jakiej pierwotnie kredyt został zaciągnięty, na inną, np. z euro na złote. Zmiana waluty, w której wyrażone jest zobowiązanie z tytułu kredytu, odbywa się przy zastosowaniu odpowiednich kursów przeliczeniowych. Po przewalutowaniu kredytu jego spłata (jednorazowo lub w ratach) odbywać się będzie już w nowej walucie.

Co istotne, w przypadku takiego przewalutowania mogą powstać różnice pomiędzy wartością kredytu zaciągniętego w walucie obcej a wartością kredytu po jego przewalutowaniu. Różnice te mają jednak wyłącznie charakter rachunkowy (bilansowy).

Różnic tych nie można uznać za podatkowe różnice kursowe, stanowiące przychód bądź koszt podatkowy. Różnica powstała w wyniku zmiany waluty kredytu (przewalutowania) nie ma bowiem związku ze spłatą zobowiązania, a - w przypadku kredytów zaciągniętych w walucie obcej - podatkowe różnice kursowe mogą powstać, gdy wystąpią różnice między kursem waluty z dnia otrzymania kredytu a kursem z dnia jego spłaty. 

Tabele kursów średnich Narodowego Banku Polskiego dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl

Takie stanowisko w odniesieniu do konsekwencji podatkowych związanych z dokonaniem przewalutowania kredytu lub pożyczki prezentują również organy podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 16 lutego 2016 r., nr ILPB4/4510-1-597/15-2/ŁM.

W księgach rachunkowych różnice między niespłaconą wartością kredytu w walucie obcej (przeliczoną na złote na dzień otrzymania kredytu) a jego wartością po przewalutowaniu na złote wpłyną odpowiednio na przychody bądź koszty finansowe lub na wartość początkową budowanego środka trwałego - w zależności od tego czy na moment przewalutowania kredytu środek trwały, na którego budowę zaciągnięto kredyt, został już oddany do używania, czy też nie.

Obszerna baza interpretacji urzędowych dostępna jest w serwisie www.interpretacje.gofin.pl

Przepisy ustawy o rachunkowości w art. 28 ust. 8 stanowią bowiem, iż cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych i środków trwałych w budowie obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:

1) niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,

2) koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.

Oznacza to, że w przypadku gdy przewalutowanie kredytu miało miejsce jeszcze przed zakończeniem budowy i przyjęciem środka trwałego do używania, różnice kursowe powstałe w związku z tym przewalutowaniem powiększą bądź zmniejszą bilansową wartość tego środka trwałego.

Natomiast w sytuacji, gdy przewalutowanie kredytu nastąpi już po przyjęciu środka trwałego do używania, różnice te rozliczane będą według zasad ogólnych, czyli wynikowo poprzez ujęcie na koncie kosztów lub przychodów finansowych. Jednak w związku z tym, że różnic tych nie należy uwzględniać w rachunku podatkowym, wskazane jest ujmować je na kontach przeznaczonych do ewidencji kosztów i przychodów finansowych niestanowiących odpowiednio kosztów uzyskania przychodów (nkup) lub przychodów podatkowych (npp).

Przykład

I. Założenia:

1. W 2016 r. spółka zaciągnęła kredyt w euro na 5 lat. Na koniec sierpnia 2017 r. do spłaty pozostało: 155.000 EUR (należność główna bez odsetek). Kwota ta, po przeliczeniu według kursu z dnia faktycznego otrzymania tego kredytu (4,37 zł/EUR), wynosi: 677.350 zł.
    
2. Na początku września 2017 r. przewalutowano kredyt na złotówki po kursie: 4,23 zł/EUR. Zatem po przewalutowaniu zobowiązanie z tytułu kredytu wyniosło: 155.000 EUR × 4,23 zł/EUR = 655.650 zł. W momencie przewalutowania kredytu środek trwały, na budowę którego zaciągnięto ten kredyt, nie był jeszcze oddany do używania.
    
3. Na koniec września 2017 r. spłacono z rachunku złotówkowego ratę kredytu w wysokości: 15.610 zł.
    
4. Dla uproszczenia pominięto ewidencję odsetek od kredytu.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Przykład

I. Założenia:

1. W 2015 r. spółka zaciągnęła kredyt w euro na 5 lat. Na koniec sierpnia 2017 r. do spłaty pozostało: 21.000 EUR (należność główna bez odsetek). Kwota ta, po przeliczeniu według kursu z dnia faktycznego otrzymania tego kredytu (4,20 zł/EUR), wynosi: 88.200 zł.
    
2. Na początku września 2017 r. przewalutowano kredyt na złotówki po kursie: 4,25 zł/EUR. Zatem po przewalutowaniu zobowiązanie z tytułu kredytu wyniosło: 21.000 EUR × 4,25 zł/EUR = 89.250 zł. W momencie przewalutowania kredytu środek trwały, na budowę którego zaciągnięto ten kredyt, był już oddany do używania.
    
3. Pod koniec września 2017 r. spłacono z rachunku złotówkowego ratę kredytu w wysokości: 2.625 zł.
    
4. Dla uproszczenia pominięto ewidencję odsetek od kredytu.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: