Stosowanie konta 30

Dotąd nie używałam konta rozliczenie zakupu. W jaki sposób przebiegać będzie ewidencja zakupu środka trwałego w przypadku stosowania takiego konta?

Konto 30 "Rozliczenie zakupu" jest kontem rozliczeniowym, przeznaczonym do ewidencji zakupu wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych, nieruchomości inwestycyjnych, towarów, materiałów, opakowań, usług i innych. Stosowanie tego konta umożliwia kontrolę dostaw, tj. porównanie danych wynikających z dokumentów zakupu wystawionych przez kontrahentów z danymi wynikającymi z dokumentów potwierdzających przyjęcie dostaw. Ewidencja zakupów za pomocą konta 30 pozwala na ustalenie ewentualnych rozbieżności między tymi dokumentami, dotyczących np. innych ilości czy cen. Ponadto konto to umożliwia wyodrębnienie wartości dostaw w drodze oraz dostaw niefakturowanych. Zapewnia także prawidłowe rozliczenie VAT naliczonego.

Nie ma przy tym ustawowego obowiązku stosowania konta 30 "Rozliczenie zakupu". To czy jednostka będzie prowadziła takie konto, zależy od decyzji kierownika jednostki, a zapis w tej sprawie powinien znaleźć się w zakładowym planie kont, stanowiącym część dokumentacji zasad (polityki) jednostki.

W przypadku stosowania dla potrzeb rozliczenia zakupów konta 30, jednostka powinna w zakładowym planie kont określić w stosunku do jakich transakcji będzie je stosować. W praktyce księgowej przyjęło się bowiem, że konto 30 "Rozliczenie zakupu" można stosować, np.:

do rozliczania wszystkich dostaw i usług lub
w odniesieniu tylko do określonych dostaw, takich jak rzeczowe aktywa obrotowe, czy rzeczowe aktywa trwałe wymagające montażu lub przystosowania, lub
wyłącznie do dostaw niefakturowanych i dostaw w drodze na koniec okresu.

Jednostka może prowadzić ewidencję zakupów na jednym koncie syntetycznym "Rozliczenie zakupu" lub na odrębnych kontach syntetycznych utworzonych dla poszczególnych grup składników aktywów oraz usług.

Ewidencję operacji zakupu na koncie 30 jednostka może prowadzić:

1) zapisem "pełnym", polegającym na ujęciu na koncie 30 kwoty brutto, tzn. kwoty równej wielkości zobowiązania lub zapłaconej cenie, skorygowanej następnie o VAT naliczony:

a) pełna kwota zobowiązania:

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub 24 "Pozostałe rozrachunki",

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu:

- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu" lub

2) zapisem "uproszczonym", polegającym na ujęciu na koncie 30 wyłącznie ceny nabycia (zakupu) bez podlegającego odliczeniu VAT naliczonego, zapisem:

a) wartość zakupu według ceny zakupu:

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu:

- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",

c) wartość brutto zobowiązania:

- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub 24 "Pozostałe rozrachunki".

Niezależnie jednak od tego, którą z powyższych metod jednostka zastosuje do ewidencji rozliczenia zakupu środka trwałego, przyjęcie tego środka do używania i wprowadzenie do ewidencji bilansowej środków trwałych nastąpi - na podstawie dokumentu OT - zapisem:

- Wn konto 01 "Środki trwałe",
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

Ewidencję księgową zakupu środka trwałego w przypadku stosowania konta 30 "Rozliczenie zakupu" przedstawiono na poniższym przykładzie liczbowym.

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka zakupiła środek trwały (maszynę), co udokumentowane zostało fakturą VAT na kwotę brutto: 9.840 zł (w tym VAT: 1.840 zł). Zakupioną maszynę przyjęto do używania bezpośrednio po zakupie.
2. Z zakładowego planu kont jednostki wynika, iż wszystkie zakupy środków trwałych ewidencjonowane są za pośrednictwem konta 30 "Rozliczenie zakupu".

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. Faktura VAT dokumentująca zakup środka trwałego:
a) wartość brutto faktury	9.840 zł	30	24
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu	1.840 zł	22-1	30
2. OT - przyjęcie środka trwałego do używania	8.000 zł	01	30